Nederlandse bedrijven met medewerkers die aandelen hebben, komen goed door de coronacrisis. Dit blijkt uit een inventarisatie door het onafhankelijke expertisecentrum voor financiële participatie SNPI. In Nederland is aandeelhouderschap door medewerkers veel minder populair dan in bijvoorbeeld de VS, maar de belangstelling voor mede-aandeelhouderschap door medewerkers groeit. Zo presteren bedrijven beter en medewerkers delen in goede tijden mee in waarde en winst van het bedrijf, bovendien komen deze bedrijven ook beter uit een crisis.

Corona heeft veel invloed op ons dagelijks leven. We werken als het kan vanuit huis. We zien minder mensen extern. Veel afspraken gaan telefonisch of online. We zien ons eigen gezin meer en de huisdieren zijn wellicht het meest blij van allemaal. 

Corona gaf tijd en lege agenda's. Het valt mij op dat mensen verschillend reageren op deze nieuwe situatie. Er is een grote groep gewoontedieren, die alle veranderingen in het leven lastig vinden en leven op een volle agenda en veel interactie. Zij hoeven niet na te denken wat ze gaan doen, ze hebben het druk en volgen de vele prikkels. Deze periode moet regelmatig heel moeilijk voor die groep mensen zijn.
Voor mij was het wegvallen van veel reistijd een verademing. Alle werkzaamheden gingen gewoon door. Het was wellicht zelfs drukker dan ooit de afgelopen maanden, maar er was ook meer ruimte ontstaan. Meer werken en toch meer vrije tijd. Dat is gek.

Corona vraagt veel van ons, in de samenleving, thuis en op het werk. We moeten ons aanpassen aan nieuwe situaties. Dat is lastig, maar er zijn ook veel bedrijven en mensen die hier heel goed in slagen. Wat valt op bij de bedrijven waarin dat goed lukt? Wat maakt dat zij soepel meebewegen met de markt, innovatiever zijn en beter presteren? En wat kun je juist nu doen om ook zo succesvol te worden?

Een van de sleutels in het succes is de betrokkenheid van hun medewerkers. Er zijn heel veel manieren om medewerkers betrokken te maken, maar een combinatie van strategie, ingebed in organisatiecultuur en HRM werkt het beste, zeker wanneer er ook een financiële component bij wordt gevoegd. Dat kan zijn winstdeling of daadwerkelijk financieel participeren met aandelen of certificaten. Want niets is mooier en genereert de meeste effecten dan samen eigenaar zijn van een bedrijf. 

De ervaring van mede-eigenaarschap creëert de meeste betrokkenheid in een organisatie. Je deelt informatie met elkaar, verantwoordelijkheden liggen laag in de organisatie en je zoekt naar de beste manieren om samen te werken. Gaat het goed dan deel je de winsten en als het, zoals wellicht nu, wat minder gaat, deel je samen de pijn en ga je kijken hoe je kan aanpassen of kan veranderen om weer succesvol te zijn. 

Het mede-eigenaar maken van iemand in uw bedrijf is op dit moment heel erg populair. Mijn boek 'Iedereen aandeelhouder' staat al ruim 5 jaar in de top 1000 van Managementboek en deze zomer zelfs weer in de top 200. Ook zien wij het aan de bezoekers van onze website. De website wordt ontzettend goed bezocht.

Niet iedereen weet dat SNPI jaarlijks tientallen bedrijven helpt bij het mede-eigenaar maken van de medewerkers. SNPI is niet alleen een kenniscentrum. Naast het promoten van het onderwerp, begeleiden wij bedrijven bij de invoering, bij allerhande vragen over aandelenplannen, doen wij evaluaties en hebben wij een netwerk van gelijkgestemde bedrijven die bij elkaar komen om kennis te delen en zo hun participatieplan up-to-date te houden. Onze kracht ligt in het totaalconcept.

We zien een trend in Nederland dat de bedrijven die ervoor kiezen om medewerkers mede-eigenaar te maken, dit niet doen vanwege het cashen op de aandelen, maar meer vanuit een visie en strategie. 

Aan wie gaat een DGA de aandelen verkopen? U bent DGA en u bent toe aan een volgende stap. U zou graag met pensioen willen of een stapje terug willen doen. Maar het kan ook zo zijn dat u liever ondernemer bent en minder graag directeur. 

Hoe kunt u dit organiseren in uw organisatie? Aandelen overdragen is vaak een onderdeel van deze transitie en verandering. 

SNPI is gespecialiseerd in het overdragen van aandelen of certificaten van aandelen aan het personeel. Wij helpen u graag met het uitwerken van uw ideeën.

Participatie bij startende bedrijven is eigenlijk vrij simpel. Belangrijk is  dat je weet wat je wanneer kunt doen en ook moet doen. 

Bij de start van een onderneming kun je heel gemakkelijk alle soorten participatie invoeren. Maar wat je vaak ziet, is dat de oprichters bij het opstarten van een nieuw bedrijf erg druk zijn met het inrichten van het bedrijfsproces en de activiteiten. Participatie heeft in die fase vaak geen prioriteit. Dat is ontzettend jammer, want als je makkelijk participatie wilt invoeren, moet je dat echt meteen vanaf de start inrichten en niet wachten tot je al een tijdje draait. 

Welke vormen van participatie zijn er? De lichtste vormen zijn winstdelingen, bonussen en allerlei varianten zoals een SAR of phantom shares. Je kan gaan werken met opties of met echte participatie in de vorm van aandelen en certificaten van aandelen. 

Bij het opstarten van een bedrijf is het handig om de verschillen te leren kennen en te weten welke vorm je wanneer kan opzetten.

Formele zeggenschap van medewerkers vinden de meeste ondernemers een beetje eng. Maar u als ondernemer wilt wel erg graag dat de medewerkers met u meedenken en signaleren als er iets niet goed gaat op de werkvloer. Dit meedenken is ook een soort zeggenschap.

Medewerkers participeren in uw organisatie. Participatie (deelnemen) en zeggenschap (formeel recht om mee te beslissen) gaan vaak hand in hand. Zeggenschap en participatie zijn er in veel verschillende vormen en op verschillende gebieden.  

Welke vormen van participatie en zeggenschap zijn er allemaal en hoe stem je dit op elkaar af? De participatiedriehoek van SNPI geeft een goed beeld. 

Medewerkersparticipatie is meer dan een bonus. Er zijn heel veel manieren om medewerkers meer betrokken te maken en te laten participeren, dat wil zeggen met uw organisatie mee te laten denken.

Medewerkersparticipatie bestaat uit verschillende lagen. Als je een goed beeld hebt van de lagen, dan kan je ook heel gerichter keuzes maken en kijken wat er bij de aandeelhouder, de organisatie en de medewerkers past.

Financiële medewerkersparticipatie is de kers op de taart of het begin van een verandertraject naar een cultuur van participatie en samenwerken en het samen delen van de winsten.

Nog dagelijks hebben we last van corona. Ook bedrijven merken het maar al te goed. Medewerkers die ineens twee weken in quarantaine moeten. De werkdruk neemt toe en de omzetten staan onder druk. 

Alle hens aan dek

Nu is het moment om samen de schouders eronder te zetten en goed te blijven samenwerken. Continuïteit van de organisatie en behoud van de banen zijn nu van enorm belang.

Om dit te kunnen doen is het belangrijk dat alle medewerkers meedoen een meedenken. Zijn de werkzaamheden coronagevoelig gebleken, dan moet er samen gezocht worden naar misschien wel nieuwe business of andere diensten en markten. 

Er wordt nu veel gevraagd van met name de ondernemers, maar dat geldt ook voor de medewerkers. Loonstijgingen zijn van de baan of er komt een reorganisatie. Er is meer stress en werkdruk dan anders. Toch is dit een goed moment om te starten met medewerkersparticipatie. 

Medewerkersparticipatie en de Belastingdienst

Start je met een participatieregeling, dan heb je met de Belastingdienst te maken omdat de koper van aandelen in uw bedrijf een medewerker is. In een werkgever-werknemer relatie wordt het overdragen van aandelen kritisch bekeken. De Belastingdienst vermoedt bij voorbaat een vorm van beloning en dat is fiscaal belast.

Het waarderen van de onderneming en het bepalen van de prijs van de aandelen is dan ook een belangrijk punt in een participatieplan en  eigenlijk in alle situaties waarin een ondernemer aandelen geeft of verkoopt aan medewerkers. Al verkoop je maar een paar aandelen aan een manager, dan kan je al te maken krijgen met de Belastingdienst.

Veel ondernemers denken na over het overdragen van de aandelen aan de medewerkers. Ondernemers weten meestal niet goed wat hier allemaal bij komt kijken. 

Adviseurs raden het ondernemers vaker af dan aan. Dat is eigenlijk jammer, want aandelen overdragen aan het personeel hoeft niet complex te zijn. Ja je moet zorgvuldig zijn en het ontwerpen van een plan kost geld. Dat klopt. Maar kost het meer dan je bedrijf verkopen aan een ander? 

Nee dat denk ik niet! Graag neem ik je mee in de te nemen stappen bij een overdracht van de aandelen aan het personeel. 

Wat is jouw onderneming waard?

Dat is één van de eerste en ook voor veel ondernemers een hele belangrijke vraag. Je hebt jaren gewerkt aan het opbouwen van een bedrijf en na jaren hard werken, mensen in dienst nemen en uitbreiden ben je gekomen tot waar je nu bent. Na al dat harde werken, wil je ook graag weten wat het bedrijf waard is.

Voor het waarderen van het bedrijf, praten de meeste mensen met de eigen accountant. Begrijpelijk, maar het is beter om een externe partij te vragen om de waarde te berekenen. Kies een Register Valuator die is aangesloten bij de NiRV, de beroepsvereniging waarbij alle Register Valuators in Nederland zijn aangesloten.

Wij weten dat veel ondernemers nadenken over het overdragen van de aandelen. Wij weten ook dat je het druk hebt en niet toe komt aan het uitwerken van de plannen. 

SNPI helpt graag door met je mee te denken en kan je assisteren met het uitwerken van ideeën. Wij kunnen samen met je de plannen in kaart brengen en samen kijken wat de kosten zijn van de verschillende scenario's. 

Voor elke ondernemer komt er een tijd dat je gaat nadenken over je eigen toekomst buiten het bedrijf en het overdragen van de aandelen. Dan zijn er verschillende scenario's mogelijk. Ga je de aandelen verkopen aan een ander bedrijf of een investeerder of ga je misschien de aandelen aan de medewerkers overdragen? Gaat de onderneming op in een ander bedrijf of blijft het bedrijf zelfstandig?  

Het overdragen van de aandelen aan de medewerkers wordt in Nederland eigenlijk zelden gezien als reële optie. Dat is jammer, want de aandelen overdragen aan de medewerkers is niet heel anders dan de aandelen overdragen aan een derde partij en echt niet ingewikkelder. 

Als u zover bent en uw aandelen zou willen overdragen, dan is het goed om de tijd te nemen voor dit proces en op voorhand niets uit te sluiten. Bekijk alle scenario's voor de verkoop. Ook het scenario dat de aandelen overgaan naar de medewerkers.

Veel bedrijven willen graag de medewerkers op een goede manier belonen voor hun inzet en betrokkenheid. Bij bedrijven waar de medewerkers de belangrijkste asset zijn, zie je dat de arbeidsvoorwaarden keurig geregeld zijn en dat men zoekt naar onderscheidende secundaire arbeidsvoorwaarden. En (extra) belonen is dan een relevante secundaire arbeidsvoorwaarde, maar ook lastig vorm te geven.

Bedrijven willen meer belonen

Het belonen van medewerkers -bovenop het afgesproken salaris - is dan  een onderwerp dat veel ter tafel komt bij SNPI. Ondernemers zijn op zoek naar manieren om medewerkers te belonen. Dit is helemaal niet, zoals wel gedacht wordt, als compensatie van een te laag salaris. In Nederland vallen veel bedrijven onder een CAO en die wordt netjes gevolgd. Verder zie je in de branches waar de medewerkers een belangrijke asset zijn, dat de salarissen altijd marktconform zijn.

Helaas is het belonen van medewerkers relatief duur. Een winstdeling wordt in de hoogste schijf belast en netto houdt een medewerker er maar 50% van over. De werkkostenregeling is zo beperkt, dat alleen al de kantinekosten voldoende zijn om de werkkostenregeling te vullen. Er is heel weinig ruimte in het Nederlands Belastingstelsel om uw medewerkers te belonen. Heel erg jammer, er zijn namelijk heel veel bedrijven die dit graag willen doen.

In deze blog vertellen wij meer over het belonen van medewerkers en de verschillen tussen de beloningen.