Nederland moet zorgen voor een beter klimaat voor eigenaarschap van medewerkers

Het concept van medewerkers mede-eigenaar maken in de onderneming  waar zij werken bestaat al heel lang. In Nederland is dit onderwerp nog steeds niet gemeengoed en dat terwijl er al meer dan 50 jaar onderzoek naar is gedaan en al die onderzoeken laten zien dat brede medewerkersparticipatie via aandelen of certificaten van aandelen veel voordelen geeft. 

De vele onderzoeken laten zien dat mede-eigenaarschap van medewerkers veel positieve effecten opleveren. Wat gek is dat wij in Nederland dit niet stimuleren met een goed klimaat voor eigenaarschap. 

Nederland is een van de weinige landen waar eigenaarschap van medewerkers zelfs moeilijk wordt gemaakt. Een gemiste kans!

Voordelen mede-eigenaarschap van medewerkers

Alle onderzoeken naar medewerkersparticipatie laten positieve effecten zien. Op onze pagina met wetenschappelijke artikelen kunt u zien dat het merendeel van de onderzoeken aantoont dat dit in de vorm van bedrijfsbrede medewerkersparticipatie via aandelen de meeste effecten laat zien. 

Medewerkers zijn meer betrokken, delen mee in de winst en dat zorgt voor een hogere productiviteit en betere prestaties.
Daarnaast zie je dat de medewerkersparticipatie allerlei andere effecten creëert bij organisaties, denk aan verbetering duurzaamheid, hogere medewerkerstevredenheid, verkleinen inequality tussen groepen doordat medewerkers vermogen kunnen opbouwen, meer vaste banen, meer maatschappelijke betrokkenheid. Niet alleen de medewerkers profiteren, maar ook de community eromheen. 

Veel landen om ons heen zien deze voordelen al en hebben fiscaliteiten voor aandelen opgenomen in hun belastingstelsel. Het is jammer dat we in Nederland niet een klimaat hebben waarin mede-eigenaarschap wordt gestimuleerd. Gek genoeg hebben we in Nederland zelfs een klimaat waarin bedrijven wordt ontmoedigd om te starten met medewerkersaandeelhouderschap. 

Voordelen MKB-bedrijven

In Nederland zien we veel MKB-bedrijven, die geen opvolger kunnen vinden. De volgende generatie in de familie van de DGA wil het stokje niet overnemen en bij heel veel bedrijven klopt er geen externe investeerder op de deur die het bedrijf wil overnemen. 

In Amerika zagen ze dit probleem ook en hebben ze al jaren geleden een prachtig model ontworpen, de ESOP. ESOP staat voor Employee Stock Ownership Plan en via dit door de overheid goedgekeurde model kunnen DGA's de aandelen fiscaal gunstig overdragen aan het personeel via een fonds - heel vergelijkbaar met een STAK in Nederland. Het model is een echte win-win. De DGA kan zijn aandelen fiscaal gunstig verkopen aan de medewerkers en zo het opgebouwde vermogen in de onderneming verzilveren om met pensioen te gaan en de medewerkers worden mede-eigenaar en bouwen fiscaal gunstig vermogen op via het fonds, die de aandelen beheert. 

Het bedrijf blijft via een ESOP voortbestaan, de banen blijven behouden, de DGA kan uit het bedrijf stappen en de medewerkers bouwen vermogen op. Wil je weten hoe het werkt, kijk dan hier.

De Amerikanen hadden dit heel goed gezien. Op dit moment zijn er in Amerika 6600 ESOP bedrijven en meer dan 14 miljoen werkende Amerikanen nemen deel aan een ESOP. Deze bedrijven doen het goed. Ze groeien sneller dan bedrijven zonder ESOP, de salarissen zijn hoger dan bij bedrijven zonder ESOP.  

Tijd voor een beter klimaat in Nederland 

De laatste jaren ziet SNPI dat veel bedrijven medewerkersparticipatie willen toepassen, maar dat de fiscale drempels hen weerhouden. 

De Nederlandse wetgeving en de Belastingdienst belemmeren vooral het midden- en kleinbedrijf bij het uitvoeren van aandelenplannen. MKB bedrijven kunnen in de praktijk moeilijk een 'ruling' overeenkomen met de Belastingdienst. Het schenken van aandelen wordt dubbel belast. Dat valt onder de loonheffing,  terwijl het schenken van aandelen niet aftrekbaar is van de vennootschapsbelasting.

Dit gegeven en het ontbreken van echte fiscaliteiten maken dat het percentage bedrijven dat medewerkersparticipatie toepast in Nederland lager ligt dan in de landen om ons heen. Toch zijn er zeker bedrijven te vinden die ondanks dit ongunstige belastingklimaat doorzetten, succes boeken en heel blij zijn met de effecten van hun participatieplan.

Meer over SNPI

SNPI is het expertisecentrum voor financiële participatie in Nederland en ondersteunt bedrijven bij het mede-eigenaar maken van medewerkers in het bedrijf waar zij werken. SNPI is onafhankelijk en non-profit. Kijk voor meer informatie op:

Wij helpen jaarlijks tientallen bedrijven met het ontwerpen en invoeren van medewerkersparticipatie. Heb je nog geen regeling, maar denk je er wel over? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder!