Aan de andere kant van onze Noordzee is employee ownership, zoals medewerkersparticipatie in de UK genoemd wordt, bijzonder goed geregeld. Het mag rekenen op brede overheidssteunen en diverse politieke prominenten spreken er openlijk hun steun en enthousiasme voor uit. Een van de grootste bedrijven in Groot-Brittannië waarbij medewerkersparticipatie is ingevoerd, is Seetec. Seetec is een toonaangevend bedrijf in trainingsvaardigheden en rehabilitatiediensten aan bedrijven en overheid in Groot-Brittannië en Ierland. Ann-Marie Conway is associate director van Seetec en vertelt hoe haar bedrijf de participatie voor medewerkers heeft ingericht en hoe employee ownership in Engeland geregeld is.
‘Seetec bestaat sinds 40 jaar en wij hebben 5 jaar geleden medewerkersparticipatie ingevoerd,’ vertelt Ann-Marie Conway. ‘Wij zijn een van de grootste openbare dienstverleners in handen van werknemers in Groot-Brittannië en Ierland en daar zijn we bijzonder trots op. Het doel van ons bedrijf is mensen, bedrijven, overheid en gemeenschappen te helpen om duurzame en doelgerichte groei te bereiken. Dat doen we via de diensten die wij aanbieden. Inmiddels zijn bij ons ongeveer 1.500 medewerkers mede-eigenaar van het bedrijf. Onze mede-eigenaren werken op 70 locaties van Seetec en zijn in allerlei verschillende functies werkzaam.’
Stabiliteit, overname en identiteit
Redenen voor Seetec om medewerkersparticipatie in te voeren, waren onder meer een soepele overname van het bedrijf en het behouden van het ‘DNA’ van het bedrijf. ‘Het is voor ons een fijne manier van werken; we hebben gemerkt dat het goed is voor de economie, maar ook voor de gemeenschap, voor andere bedrijven, en niet in de laatste plaats voor onze werknemers zelf. Ook het waarborgen van de identiteit en stabiliteit waren redenen om medewerkers mede-eigenaar te maken,’ vertelt Ann-Marie.
‘Inmiddels is 51% van de aandelen van Seetec aan medewerkers verkocht. De overige 49% zijn nog in handen van drie partijen. Ten eerste heeft Seetec-oprichter Peter Cooper nog 29,2% van de aandelen, ten tweede is er een medewerkers Benefit Trust dat 18,3% van de aandelen in handen heeft en ten derde is er een charity fonds met 1,5% van de aandelen.’
Toename productiviteit
Medewerkersparticipatie heeft in de UK volgens Conway de afgelopen 10 jaar een enorme vlucht genomen. ‘Dat zien we op verschillende niveaus,’ legt zij uit. ‘En we zien er inmiddels na 10 jaar ook de voordelen van op economisch niveau. Medewerkersparticipatie is verankerd in het bedrijfsleven en heeft een positieve impact op de economie.’
‘Ook de productiviteit binnen Seetec is toegenomen,’ gaat Conway verder over de voordelen die het haar bedrijf heeft opgeleverd. ‘De productiviteit is ongeveer met 8 tot wel 12% toegenomen. En de medewerkerstevredenheid heeft een boost gekregen, zeker in verhouding met bedrijven die geen medewerkersparticipatie hebben.’
Medewerkersparticipatie is in de UK volgens Conway dus veel meer dan alleen financiële participatie. Conway: ‘Mensen voelen zich gehoord en mogen meebeslissen. En ze voelen zich betrokken. Voor het bedrijf zelf betekent het innovatie, toewijding en behoud, van zowel medewerkers als ook van klanten. ‘Want we zijn een aantrekkelijk bedrijf om voor te werken en we hebben hiermee een goede reputatie naar onze klanten gecreëerd. We kunnen het goed gebruiken in onze marketing en in ons netwerk. Andere bedrijven leren heel veel van ons.’
Lessen
Conway geeft aan dat Seetec ook lessen heeft geleerd van de invoering van medewerkersparticipatie. Ann-Marie Conway: ‘Je moet er echt vol voor gaan en echt aan je medewerkers laten zien dat je doet wat je zegt. Dat kost tijd en energie. Wees écht, authentiek. Het is een investering, maar die gaat ook veel opleveren. Het is een uitdaging. Ik ben er trots op dat Seetec een mooi voorbeeld is van employee ownership en het heeft heel positief uitgepakt voor Seetec.’
Belastingvrij kopen
Het trust model is in de UK het meest gebruikte model, legt zij uit. In dat model worden er geen individuele aandelen uitgegeven, maar aandelen namens alle medewerkers. En een heel grote motivatie daarbij is, zo geeft Conway aan, dat er geen belasting betaald hoeft te worden bij de verkoop van aandelen. Dat is een voordeel voor zowel de verkoper -het bedrijf zelf- als de medewerker. Het is in de UK op dit moment belastingvrij tot een bedrag van 4.300 euro. Dat is een enorme stimulans bij de employee ownership.’
Brede overheidssteun
Maar employee ownership kan in de UK op meer overheidssteun rekenen dan alleen op belastinggebied. Zo ziet burgemeester Khan van London het als zijn missie om medewerkersparticipatie breder te verspreiden en zo een ‘beter London voor iedereen’ te bewerkstelligen.
De Prime Minister van Engeland, Sir Kier Starmer, is van mening dat employee ownership een cruciale manier is om rijkdom, macht en controle beter te verdelen. De productiviteit neemt toe en er ontstaat een economie die goed is voor iedereen.’
De Britse politicus Philip Hammond, lid van het Hogerhuis en voormalig Chancellor of the Exchequer (vergelijkbaar met onze Minister van Financiën) zegt: ‘Werknemersparticipatie is een groeiend onderdeel van de economie, dat een goed alternatief biedt voor de conventionele eigendomsmodellen. Het is een manier om werknemers een aandeel in het bedrijf te geven en hun belangen op één lijn te brengen met die van het bedrijf en langetermijndenken aan te moedigen.’
De Engelse Sharon White, voormalig chairman of the John Lewis Partnership, het bedrijf met het grootste aandeel medewerkersparticipatie in Groot- Brittannië legt uit dat mensen beter presteren wanneer ze het gevoel hebben dat ze een ècht aandeel in hun bedrijf hebben: ‘Ze creëren meer en voelen een diepere betrokkenheid bij hun bedrijf en het succes ervan.’