De afgelopen jaren is vanuit de maatschappij, bedrijfsleven en politiek steeds meer aandacht gekomen voor medewerkersparticipatie. Die aandacht is niet onverdiend, gezien de positieve effecten die medewerkersparticipatie kan hebben op bedrijven en medewerkers, zoals blijkt uit recent onderzoek gedaan door de Universiteit Utrecht.
Echter, onderzoek naar medewerkersparticipatie in Nederlandse bedrijven is schaars, gedateerd of richt zicht op enkel een specifiek segment van het bedrijfsleven. Daarbij lijkt het erop alsof medewerkersparticipatie nog niet helemaal is doorgedrongen in de haarvaten van het Nederlandse bedrijfslevenâvan zowel de medewerkers- als werkgeverskant. Nederland lijkt internationaal gezien achter te blijven, qua prevalentie van medewerkersparticipatie en qua beleid.
Nieuw onderzoek is nodig om te weten hoe vaak welke vormen van medewerkersparticipatie worden gebruikt, hoe het is ingericht en waarom, wat de effecten en obstakels zijn, wat voor ondersteunend beleid bedrijven invoeren, en wat de verschillen zijn tussen het mkb en grootbedrijf. Ook willen we beter inzicht krijgen in hoe stakeholders denken over medewerkersparticipatie, en hoe Nederland omgaat met medewerkersparticipatie in vergelijking met andere Europese landen.
Hier gaan we de komende maanden onderzoek naar doen in opdracht van SNPI. De onderzoeksopzet is drieledig. Eerst willen we inzicht verkrijgen in de bekendheid van medewerkersparticipatie, het gebruik, onderliggende motieven, en effecten. We bouwen hierbij voort op eerder gedaan onderzoek en breiden dat uit. Ook gaan we kijken naar hoe stakeholders zoals vakbonden, werkgeversorganisaties en andere belangengroepen zich opstellen richting medewerkersparticipatie. Om een beter beeld te krijgen van wat leeft (en niet) in de maatschappij en het bedrijfsleven specifiek. Tot slot, wordt uitgezoomd naar internationaal niveau en belichten we hoe Nederland ervoor staat in vergelijking met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
In het eerste deel van het onderzoek doen we een survey onder managers van een representatieve groep mkb en grote bedrijven. Daarin vragen we bijvoorbeeld naar de bekendheid en het gebruik van medewerkersparticipatie, motivaties, en obstakels.
Deel twee van het onderzoek is een inhoudsanalyse van publicaties over medewerkersparticipatie door organisaties die lid zijn van de Stichting van de Arbeid. Dit omvat vakbonden zoals CNV en werkgeversorganisaties zoals AWVN.
Tot slot, kijken we naar de algehele trend in Europa wat medewerkersparticipatie betreft, en vergelijken we Nederland met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk qua prevalentie en regelgeving.
Het onderzoek wordt in de zomer van 2024 opgeleverd.