Vlak voor het songfestival schreef ik een blog over de Common Linnets en hun eigenwijsheid. Aanstaande zaterdag geven ze hun laatste optreden als de Common Linnets. Ik kon toen niet vermoeden dat ik later nóg een blog over de Common Linnets en aandelenparticipatie zou maken. Dit keer over de vraag hoe lastig het is om succes te delen.
Door Pascale Nieuwland
Bij SNPI zitten we regelmatig aan tafel met zeer succesvolle MKB-bedrijven. Bedrijven gestart op initiatief van één persoon, deze zouden we bijvoorbeeld Ilse kunnen noemen. Ilse heeft een idee en richt een BV op. Ze gaat op zoek naar goede mensen en vindt een paar zzp’ers om dit samen te realiseren. Dus Ilse vraagt JB Meijers (gitarist), Daniel Lohues (zanger en tekstschrijver), Waylon en zo nog een paar anderen om mee te doen aan haar nieuwe project. Al deze mensen zeggen: "leuk idee Ilse, ik doe mee en kom voor je werken". Van tevoren heeft niemand zekerheid over het succes. Ze hopen er natuurlijk op, anders zouden ze niet meedoen, maar echt er op rekenen doet bijna niemand. Ze denken: “leuk projectje, misschien houd ik er iets aan over, daarna ga ik weer verder met mijn eigen ‘ding’”. Ilse denkt verder en grootser. Zij heeft vanaf het begin het idee dat het een platform van muzikanten moet worden die iets met countrymuziek hebben. Dat is haar passie en daar gelooft zij in. En omdat zij er in gelooft, gaat ze er helemaal voor en draagt de financiële risico’s.
Wakker
De eerste reacties op het project zijn ook nog eens heel erg negatief, dus de kans op succes schijnt erg klein. Maar dan ineens wordt het project een enorm succes. Er is een chemie in het team, de reacties slaan om, men vindt de liedjes helemaal te gek. Het project is succesvoller dan menigeen ooit voor mogelijk had gehouden. Opeens wordt iedereen wakker, medewerker Waylon, de omgeving van Waylon, de media en – ook erg belangrijk – de mensen die de liedjes kopen. Maar wat dan?
Ilse is de eigenaar van het bedrijf, en medewerker Waylon is alleen maar ingehuurd op tijdelijke basis. Maar Waylon heeft heel erg hard gewerkt en bijgedragen aan het succes. Ze komen bij SNPI en Ilse zegt: “ik wil Waylon graag mede-aandeelhouder maken als werknemer die zo belangrijk is voor ons bedrijf en mede het succes heeft gemaakt. Ik wil deze medewerker graag binden aan het bedrijf.” Maar dan blijkt dat de aandelen van het bedrijf van Ilse door het succes van de activiteiten veel meer waarde hebben gekregen. Je mag wel aandelen aan werknemers ‘geven’ maar dan wil ook de fiscus meedelen in de door het succes toegenomen waarde. Dus het wordt een ingewikkeld verhaal . Ilse en Waylon zijn beiden teleurgesteld. Zo hadden ze het zich niet voorgesteld.
Succes staat vast
Nu heb ik natuurlijk geen flauw idee wat er precies speelde bij de Common Linnets en weet ik niet wat er tussen de echte Ilse en Waylon is gebeurd. Ik wil het daar ook niet over hebben, dat doen anderen al meer dan genoeg. Maar wel spreek ik regelmatig Ilses die echt oprecht hun Waylons willen laten delen in het ondernemingssucces en Waylons die op hun beurt vinden dat het nogal tegenvalt wat er dan vervolgens gebeurt. De DGA van een succesvol bedrijf realiseert zich maar wat goed dat hij dankzij deze medewerkers deze successen heeft behaald. En hij – of zij – moet zich goed oriënteren op de consequenties die horen bij het delen van het succes met medewerkers en bijvoorbeeld geen beloften doet die in de praktijk heel lastig waar te maken zijn.
Het belangrijkste is het uitzoeken en bepalen hoe om te gaan met de waarde van de aandelen. Hoe langer het bedrijf bestaat en hoe succesvoller het is, hoe meer waarde er is gecreëerd. Werkgevers die met een aandelenplan starten doen er dan ook verstandig aan om eerst door een onafhankelijke partij, een zogenaamde business valuator (in gewoon Nederlands een waarderingsexpert) de waarde te laten berekenen van het bedrijf en de aandelen. Als de werknemers deze aandelen willen hebben, zullen ze toch echt de portemonnee meten trekken. En als de werkgever ze wil schenken dan zal er gewoon loonheffing betaald moeten worden. De meeste bedrijven zoeken naar een zo gunstig mogelijk plan – voor bedrijf en medewerkers. Dan is het verstandig om de waardering samen met het plan en de spelregels vooraf aan de Belastingdienst voor te leggen en toe te lichten (zie ook ons 10-puntenmodel). Bij akkoord kan er gestart worden met de regeling.
Deel op tijd
Als je als start up iets met aandelen wilt doen voor de werknemers, wacht dan niet te lang en begin tijdig met een plan, zodat iedereen mee kan profiteren van de groei en rendementen van het succes.