Ondernemers en werknemers verschillen in de basis helemaal niet veel van elkaar. Beiden willen op een uitdagende en leuke manier geld verdienen, balans tussen werk en privé, eigen verantwoordelijkheden en een toekomst. Iedereen vult dit het liefst op zijn eigen manier in, zodat het plaatje per mens er heel anders uitziet. Maar als we zoeken naar hét verschil tussen de ondernemer en de werknemer, dan zou je kunnen stellen dat werknemers hechten aan een stukje zekerheid en dat ondernemers dit makkelijker kunnen loslaten.
Echte bedrijven
Zijn er nog wel echte bedrijven in Nederland met echte ondernemers? Natuurlijk wel. Als ik om me heen kijk dan zie ik als eerste de bedrijven die aangesloten zijn bij het SNPI – platform. Dat zijn stuk voor stuk bedrijven in het bezit van echte ondernemers en van hun medewerkers. Denk maar aan Holland Colours, Witteveen+Bos en Sligro. Deze ondernemers delen het bedrijf soms voor een deel en soms helemaal met de medewerkers. En er zijn heus ook wel bedrijven bij met aandelen in handen van een investeerder. Wat zij met elkaar delen - de ondernemer, de medewerkers en de investeerder - is het zoeken naar een toekomst voor de onderneming, hoe kunnen we met elkaar het bedrijf duurzaam winstgevend maken? Hier komen de ondernemer en de werknemer nog weer een stukje dichter bij elkaar.
Samen geld verdienen, samen verantwoordelijkheden nemen en samen de strategie bepalen. Wij de ondernemers en zij de werknemers is niet meer van deze tijd. Wij, de onderneming, maakt de onderneming weerbaar tegen vijandige overnames. Juist door samen te werken en samen te investeren behoudt de ondernemer het ondernemerschap en de medewerker zekerheid. In ouderwetse termen zou je kunnen zeggen dat scenario’s zoals bij het inmiddels verdwenen V&D laten zien dat de scheiding van kapitaal en arbeid niet werkt. In iedere werknemer, op welk niveau dan ook, schuilt een ondernemer. Als een bedrijf mensen daartoe uitnodigt, blijken ze er behoefte aan te hebben om naar rato en op eigen niveau mee te denken, eigen verantwoordelijkheden te hebben, regie te kunnen nemen en daarvoor gewaardeerd te worden. Er zijn niet voor niets zoveel zzp’ers die de stap naar zelfstandigheid hebben gezet. Zij doen dat vaak deels ook omdat ze juist die regie zoeken en zich juist willen kunnen inzetten in werk dat bij hun talent past.
Beleggen en risico
Nederland telt weinig particuliere beleggers en nog minder medewerkersaandeelhouders. Indirect beleggen we behoorlijk wat, denk maar aan de pensioenen in de pensioenfondsen, maar daar hebben we individueel weinig zicht op. Over het algemeen zien wij aandelen als een ingewikkeld en niet te vertrouwen financieel product, we associëren het met woekerpolissen en semi-geautomatiseerde handel op de beurzen. Veel mensen weten niet eens dat niet-beursgenoteerde ondernemingen ook aandelen hebben.
Aandelen bezitten van een onderneming, die gewoon goed aan het ondernemen is samen met haar medewerkers, die risico’s goed afweegt, kijkt naar duurzaamheid en continuïteit, dat is helemaal niet zo eng.
Investeren in bloei
Een onderneming die meer ondernemerschap van de medewerkers zou willen zien, moet geen dikke streep trekken tussen aandeelhouder, ondernemer en medewerker. Misschien zijn uw medewerkers wel de beste investeerders en hebben zij er het meeste belang bij dat uw onderneming bloeit.