Het idee om een participa
Door Pascale Nieuwland
Een plan voor financiële participatie wordt een succes als de vier componenten op elkaar ingrijpen en met elkaar in balans zijn: strategie & beleid, financieel, techniek en communicatie & HRM. Ik wil het hier hebben over de vierde component: communicatie & HRM. Dan gaat het om de vraag: hoe deelt de onderneming het plan met de medewerkers. Hoe kunnen medewerkers zich het plan eigen maken en wordt het voor iedereen: Mijn plan.
Om het draagvlak voor een financieel participatieplan zo groot mogelijk te maken en te houden, moeten medewerkers vanaf het begin mee kunnen denken en betrokken zijn bij het plan. Het is niet verstandig om een plan al in een heel vroeg stadium ondernemingsbreed te delen. Het is wel een goed idee om vanaf het begin medewerkers te betrekken bij het ontwikkelen van het plan en expliciet steeds het perspectief van de medewerkers op te zoeken. Wat zijn hun ideeën en verwachtingen? Hoe zien zij hun relatie met het bedrijf en hoe benoemen zij hun betrokkenheid bij het bedrijfsresultaat?
Vergeet niet dat medewerkers verschillen op voor een plan relevante punten. Medewerkers hebben binnen het bedrijf verschillende posities en rollen maar ook verschilt hun persoonlijke financiële situatie. Kijken we bijvoorbeeld naar de bereidheid om te investeren in het eigen bedrijf dan speelt mee dat iemand met opgroeiende kinderen andere financiële prioriteiten heeft dan een twintiger met haar eerste baan of de ouders van diezelfde twintiger. Stem ook de communicatie rondom een plan af op verschillende doelgroepen en hun voorkeuren bij het zoeken van informatie of het communiceren met het bedrijf.
Een financieel plan zegt iets over hoe de onderneming de relatie met de medewerkers ziet. Voorkom dat het plan er een beetje bij gaat bungelen als een losse activiteit en werk uit in het HRM-beleid hoe het plan samenhangt met de relatie tussen bedrijf en individu. Het kan bijvoorbeeld passen bij uw bedrijfsstrategie om het plan te koppelen aan beloningen voor bepaalde prestaties. Denk dan niet meteen weer aan bonussen voor het management, maar denk na over een kleine bonus voor prestaties die voor alle medewerkers bereikbaar zijn. Als u een plan heeft dat wil stimuleren dat medewerkers zich inzetten voor een beter bedrijfsresultaat, moet u er ook voor zorgen dat zij hun ideeën, plannen en suggesties kunnen delen in reguliere overleggen en gesprekken. Of als uw belangrijkste doel is om medewerkers meer te binden aan de onderneming, dan is het wenselijk om te meten en bespreekbaar te maken of dat werkt en hoe dan.
De meeste plannen krijgen rond het moment van lanceren heel veel aandacht, zowel binnen als buiten het bedrijf. Natuurlijk ebt dat daarna een beetje weg. Ontwikkel een goed communicatieplan dat gericht is op drie doelen. Maak ten eerste een verhaal over het plan dat simpel en helder is en dat door alle medewerkers naverteld kan worden, zoals op het bekende verjaardagsfeestje. Zorg ook ervoor dat directie en management extern over het plan vertellen als onderdeel van ‘wie-wij-zijn.’ Een bedrijf dat niet of weinig naar buiten treedt met het participatieplan overtuigt ook intern niet. En tenslotte, zorg ervoor dat deelnemers altijd toegang hebben tot hun gegevens en tot belangrijke informatie. Stimuleer dat medewerkers onderling over het plan ‘praten’- denk bijvoorbeeld aan social media - en laat medewerkers vertellen over ‘Mijn plan’.
De vier componenten worden uitgebreid beschreven in het boek Iedereen aandeelhouder. Handboek financiële medewerkersparticpatie.