Veel bedrijven zijn geïnteresseerd in financiële participatie. Immers onderzoek heeft al meerdere malen aangetoond dat participatie goed is voor de financiële prestaties van een onderneming.
Hoe werkt financiële participatie dan precies? Heel kort door de bocht is het zo dat medewerkers die financieel participeren zich betrokkener voelen bij de onderneming en zo productiever worden. Dat klinkt logisch en financiële participatie is in mijn ogen ook een heel logisch iets. Maar er zijn wel gradaties in de vormen van participatie.
Winstdeling is simpel en heeft positieve effecten, maar deze effecten zijn niet wereldschokkend. Het gaat hier om een eenvoudige manier van participeren. Als medewerker participeer je in de winst. Niets meer en niets minder.
Bij opties participeer je eigenlijk helemaal niet. Pas wanneer je als medewerker de optie uitoefent, en het aandeel verkrijgt, participeer je in de winst - door het aandeel te verkopen of - als je het aandeel houdt - participeer je in de onderneming. Maar dat laatste gebeurt zelden. Dus eigenlijk is een optie ook een vorm van winstdeling en als de koers daalt tijdens de optieperiode is het helemaal niets, dan oefent een medewerker de opties uiteraard niet uit.
Pas bij aandelen spreek je echt over financieel participeren in het bedrijf. Het hebben van aandelen geeft je als werknemer rechten en verantwoordelijkheden. Krijg je als medewerker aandelen als beloning dan is dat een leuk extraatje, dit kun je gebruiken om vermogen op te bouwen, dus als spaarpotje. Krijg je als medewerker het voorstel of de vraag om aandelen te kopen, dan gaan er ook andere zaken meespelen. Wat koop je nu precies en wat krijg je ervoor terug?
Het gaat dus ook om de vraag hoe een medewerker de mogelijkheid om financieel te participeren ervaart. Wat is de meerwaarde voor hem of haar? De kans krijgen om mee te profiteren van een positieve groei van het bedrijf – waar je ook zelf aan bijdraagt – is een vorm van waardering en misschien meer nog: de uitnodiging om mee te praten en mee te denken over hoe de onderneming nog betere resultaten kan bereiken. Dan ontstaat er een situatie die het logische effect van meer betrokkenheid creëert en zal resulteren in betere financiële prestaties.
Angst weerhoudt echter veel werkgevers van het toepassen van financiële participatie. Angst heeft vaak te maken met onwetendheid, maar ook met gebrek aan vertrouwen in het eigen leiderschap. Angst is niet nodig. Financiële werknemersparticipatie heeft namelijk alles te maken met goed ondernemerschap en het managen van de verwachtingen van uw medewerkers. De slogan “Wie kan delen, kan vermenigvuldigen” zou eigenlijk moeten zijn “Wie durft te delen, mag vermenigvuldigen”.