Er gebeurt ineens veel in Brussel op het gebied van financiële werknemersparticipatie. Het onderwerp is al bijna 20 jaar een thema in het Europese Parlement, maar het onderwerp verschuift eindelijk vanuit het sociale spectrum naar de economische en financiële hoek, samen met onderwerpen als corporate governance. Dat is een zeer positieve ontwikkeling en in mijn ogen ook een terechte.
Door Pascale Nieuwland
Brussel ziet financiële werknemersparticipatie als een economisch en financieel ondernemingsinstrument met - als het goed wordt toegepast - positieve sociale neveneffecten passend bij goed werkgeverschap, maatschappelijk verantwoord ondernemen en corporate governance. De 2020 strategie van Europa is: Employee Financial Participation needs sustainable Political support to unfold its potential. Vrij vertaald: financiële werknemersparticipatie heeft een duurzame politieke steun nodig om haar toegevoegde waarde te bewijzen. In de behandeling van het onderwerp kwam afgelopen donderdag het volgende naar voren (onder meer uit onderzoek van Intercentar, onder leiding van Jens Lowitzsch):
1. Meer groei. Bedrijven met financiële werknemersparticipatie maken meer winst, creëren meer banen en zijn betere belastingbetalers dan de bedrijven die geen financiële werknemersparticipatie hebben. Dit blijkt uit meer dan 30 jaar onderzoek op dit terrein. Ook werd gerefereerd aan ander onderzoek waaruit blijkt dat een significant groter deel van deze bedrijven de crisis overleeft. Hoe dit komt? De werknemers zijn meer betrokken en kunnen zich beter identificeren met de onderneming, wat weer leidt tot een hogere productiviteit en een verbeterde concurrentiepositie.
2. Fiscaal stimuleren werkt. Fiscale voordelen zijn geen randvoorwaarde voor financiële werknemersparticipatie, maar fiscale voordelen bevorderen wel het gebruik van financiële werknemersparticipatie. Harmonisatie van belastingregels in de verschillende landen is geen voorwaarde voor ontwikkeling van financiële werknemersparticipatie. Wel is het belangrijk dat er transparatie is over deze verschillen in de landen, om te voorkomen dat er dubbel belasting wordt betaald of dat partijen worden achtergesteld.
3. Stabiliteit van regels werkt. Een stabiel juridische raamwerk zorgt voor duurzame werknemersparticipatie. Dat betekent dat de stabiliteit van de faciliterende maatregelen belangrijker is dan de hoeveelheid stimuleringsmaatregelen. Verder maakt het de corporate governance sterker in de periode na de crisis.
4. Maatwerk MKB nodig. Aansluitend constateren de onderzoekers ook dat ondersteunende maatregelen vaak niet geschikt zijn voor het kleinere MKB.
Business model
Financiële werknemersparticipatie wordt steeds meer begrepen als een business model, met bewezen resultaten mits goed toegepast. Financiële werknemersparticipatie in haar pure vorm (aandelen) is dan een economisch model met extra rechten voor de werknemers. Het model spreekt werknemers aan op hun eigen intrinsieke ondernemerschap en creëert een winstdeling voor de stakeholders van een onderneming, de werkgever en de werknemer, en zo men wil, ook hieraan gerelateerde stakeholders, zoals klanten en toeleveranciers. Financiële werknemersparticipatie kan daarnaast worden gebruikt als beloningsinstrument, maar is dat in feite niet. Het is zeker geen vervanging van primair loon of andere sociale componenten - met als enige uitzondering crisissituaties waarbij het voortbestaan van het bedrijf en de banen in het geding zijn. Dan kunnen - in ruil voor loonmatiging of salaris inleveren - aandelen gebruikt worden om dit te compenseren en als motivator dienen om de crisis te overleven.
Nu Nederland nog
Fiscale voordelen zijn in principe niet nodig, maar dragen zeker bij aan het succes van financiële werknemersparticipatie. Fiscale voordelen zijn voor de onderneming een soort tegemoetkoming in de gemaakte kosten voor het invoeren van een plan en voor de werknemer werkt het als een soort risicoverzekering tegen koersdalingen. Fiscale voorbeelden in Europa te over. In bijna alle Europese landen kan een bedrijf jaarlijks een bedrag in aandelen schenken, vrij van belastingen of zijn er fiscale voordelen in de vorm van kortingen op aandelen toegestaan. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2014-0013+0+DOC+XML+V0//NL Het Europees Parlement is nu actief bezig om financiële werknemersparticipatie in de lidstaten aan te moedigen en te promoten. Op 14 januari 2014 heeft het parlement een resolutie aangenomen en onderdeel hiervan is de lidstaten vragen om meer te doen aan financiële werknemersparticipatie. SNPI vraagt de Nederlandse regering om dit verzoek vanuit het Europees Parlement op te pakken.
Meer weten over financiële medewerkerparticipatie? Kom naar het congres op 13 maart 2014. Beleidsmakers en medewerkers van de Belastingdienst en Ministeries mogen gratis deelnemen!
