De waarde van de tent zonder vent (m/v)

Als DGA of directeur met aandelen in de onderneming (m/v) hebt u een beeld van de waarde van uw onderneming. Maar klopt dat beeld wel? En hoe kun je de waarde van aandelen objectief bepalen? En wat komt erbij kijken als je niet naar de markt gaat met je bedrijf, maar als je aandelen wilt overdragen aan je eigen medewerkers?

Door Pascale Nieuwland

Soms is het heel belangrijk om objectief te kunnen bepalen wat de waarde van uw onderneming is. Ondernemers die in de toekomst hun bedrijf willen verkopen om met pensioen te kunnen gaan, zullen graag willen weten waar ze aan toe zijn. In de praktijk blijkt dat veel ondernemers de waarde van hun bedrijf overschatten. Ook lukt het niet altijd om op het juiste moment iemand te vinden die het bedrijf wil overnemen. Het blijkt dat jaarlijks heel wat ondernemers een gezond bedrijf staken bij gebrek aan overnamekandidaten. Voor de ondernemer die dit overkomt is het verschrikkelijk. Het eigenhandig opgebouwde bedrijf blijkt plotseling ‘waardeloos’ zonder bedrijfsopvolging. Daarnaast betekent dit verlies van banen, vernietiging van kapitaal en meestal meer lasten voor de samenleving.

Tent zonder vent (m/v)

Het is niet moeilijk om je voor te stellen dat een ondernemer die kennisintensieve diensten aanbiedt met hulp van weinig tot geen personeel zijn bedrijf nooit zal kunnen verkopen. Hoe groter de persoonlijke invloed van de ondernemer, hoe lastiger het is om te zien wat de waarde van het bedrijf is zonder de bezielende leider. Waar precies het omslagpunt ligt, is niet op voorhand te zeggen. Maar het lijkt niet onverstandig om als ondernemer op tijd enige afstand van het bedrijf te nemen, zodat duidelijk kan worden dat het bedrijf wel degelijk bestaansrecht heeft zonder de vent (m/v) maar wel met de mensen die samen tot een goed bedrijfsresultaat komen. Een alternatief voor het direct in de etalage zetten van je bedrijf is om intern te zoeken naar opvolgers en te kijken naar de mogelijkheden voor een (geleidelijke) bedrijfsovername van het bedrijf door management en/of medewerkers.

Waardebepaling wordt in elk geval relevant als u overweegt om aandelen over te dragen. Het  maakt verschil met welk doel, wie, welke aandelen gaat overnemen. Gaast het u om bedrijfsoverdracht, aantrekken van kapitaal of het betrekken van medewerkers bij het bedrijfsresultaat? Gaat het om de inkoop of uitkoop van een aandeelhouder (minderheidsbelang of meerderheidsbelang), verkoop van een deel van de aandelen of van alle aandelen en gaat het wel of niet om een derde partij?

Voor het uitgeven van aandelen in een bv gelden regels. Er bestaan verschillende soorten aandelen. Daarnaast zijn er richtlijnen en aanbevelingen voor een verantwoorde en optimale aanpak voor onderneming en aandeelhouders bij het overdragen van aandelen aan medewerkers. U krijgt te maken met juridische, financiele, personeels- en ondernemingsvragen. En u stapt in een proces waarin u op verschillende momenten de juiste experts bij het proces kunt betrekken – van adviseur tot notaris.

Snel bijgepraat

Speciaal voor ondernemers die zich eigenlijk nog nooit zo hebben verdiept in de waardebepaling van hun bedrijf en de mogelijkheden om aandelen uit te geven, bijvoorbeeld aan medewerkers, maar daar wel meer over willen weten, organiseert SNPI een informatiebijeenkomst samen met FBW.

Ben Kaal (FBW) vertelt over waarderen, hoe kom je van waarde van een onderneming tot waarde van aandelen? Hoe kun je dat jaarlijkst bijstellen? Wat is het verschil tussen verkoop van aandelen aan personeel of aan derden. Welke financiële gegevens zijn nodig voor het uitvoeren van een waardebepaling. Wat is een ruling door de Belastingdienst en wat zijn de kosten van het laten waarderen.

Henk van der Schaft (SNPI) geeft inzicht in het proces van overdracht van aandelen, nadat u de waarde heft bepaald. Wat zijn de keuzemogelijkheden (aandelen met en zonder stemrecht, aandelen A en B, certificaten van aandelen). Wat zijn de verschillen bij overdracht aan partners, werknemers of derden? Hoe kom je tot een goede overeenkomst? Wat kun je zelf doen en wat beter niet?