Op de een of andere manier smullen we van succesverhalen. Op een dag ontdekken we de geheime sleutel. Wat verklaart het succes in uw onderneming?
Een aansprekend succesverhaal is het goud en zilver van de oranje leeuwinnen. Hoe zijn we daar gekomen? Was het hun snelheid? Het grote uithoudingsvermogen? De technische kwaliteiten? De vele fans op de tribune? De teamspirit? Het geloof in eigen kunnen?
Het antwoord is altijd heel simpel en ook erg onbevredigend: het hele plaatje. Elk van deze elementen op zich, kan het succes niet verklaren.
Er zijn ook altijd mensen die twijfelen aan de maakbaarheid van succes. Het blijft toch een kwestie van geluk. Die ene bal had net anders kunnen vallen en dan was het opeens een heel ander verhaal geweest. Dat klopt. Maar de kunst is dus om het hele plaatje op zo'n niveau te krijgen dat je voor geluk in aanmerking komt, en daar zit de verdienste.
Iemand die denkt vanuit het hele plaatje is Peter Senge van het prestigieuze MIT instituut. In zijn boek de Vijfde Discipline legt hij het systeemdenken uit. Belangrijk uitgangspunt is dat de mate van je succes afhangt van je lerend vermogen. Je hebt een voorsprong zolang je sneller leert dan je concurrentie. Om dat te bereiken identificeert Senge 5 disciplines:
- Persoonlijk leiderschap. Een organisatie kan alleen maar leren als de individuen binnen de organisatie bereid zijn om te leren.
- Mentale modellen. Alle veronderstellingen en aannames - terecht of niet – die bepalen hoe de mensen in de organisatie de werkelijkheid zien.
- Gezamenlijke visie. Een stip op de horizon die niet alleen door het management nagejaagd wordt, maar in de hele organisatie leeft.
- Teamleren. De kunde om in teamverband te leren van elkaar.
- Het systeemdenken.
Het goede nieuw is dat financiële participatie bijdraagt aan het lerend vermogen van je bedrijf. Hoe? Ik loop de vijf disciplines met je na:
● Persoonlijk leiderschap. De grote uitdaging in een bedrijf is om medewerkers een gevoel van eigenaarschap te geven over wat ze bijdragen. Dat ze niet alleen de taak doen die van ze gevraagd wordt, maar een brede verantwoordelijkheid nemen. Hoe zou je dat beter kunnen doen dan door mede-eigenaarschap in het bedrijf?
● Mentale modellen. In je bedrijf bestaan allemaal verschillende kijken op de werkelijkheid. Bij ICT zien ze de wereld en het werk waarschijnlijk anders dan bij HR. Hoe kun je ze beter met elkaar laten praten, dan door ze allemaal participant te maken?
● Gezamenlijke visie. Een visie van een bedrijf is toch nog meestal iets dat in een boardroom wordt uitgedokterd, terwijl er op de werkvloer allerlei andere ideeën leven. Je loopt de kans dat als je medewerkers laat participeren die verschillende visies juist meer naar boven komen. Want ieder wil graag zijn of haar visie kwijt. En dat lijkt slecht nieuws. Maar dat is het niet. In bijna alle bedrijven bestaan conflicterende visies, maar die worden niet uitgesproken. Als je bereikt dat mensen hun echte visie uitspreken, dan heb je de eerste stap genomen naar het creëren van een gezamenlijke visie.
● Teamleren. Het participeren kan een belangrijke motivator zijn om binnen een team beter en sneller te kijken wat er beter kan en bevordert zo het teamleren.
● Systeemdenken. Als je al deze punten bij elkaar neemt: het maakt medewerkers bewuster van het hele plaatje en welke rol zij daarin kunnen spelen.
Guido Verboom was gastspreker bij het SNPI Zomerevent. Hij is organisatieantropoloog en community manager. Hij helpt bedrijven, verenigingen en zorgorganisaties bij het optimaal inzetten van online toepassingen.
foto: Skeeze via Pixabay